Demir Kıynak

Demirkıynak; Bigadiç dağlarında yaşayan, her kılığa girebilen, korkunç sesler çıkararak insanların delirmelerine sebep olan, çok pis kokulu kötücül bir yaratıktır. Sudan çok korkar. O göründüğü anda akarsu ya da göle giren insanlara bir zarar veremeyeceğine inanılır.^[1][2]

Daha çok “hurafe ya da batıl inanç” biçiminde değerlendirilen bu öyküleri inceleyen Özkul Çobanoğlu, ^[1] kültürün içindeki memoratları tematik olarak sınıflandırmaya çalışmıştır:

Hızır, cinler, alkarısı, enkebit, ağırlık basması-karabasan, Çarşamba karısı, çıtlık kuşu, demirkıynak, yol azdıran, ölüler, büyü, nazar, fal ve modern kent memoratları olarak ruh çağırma, astral yolculuk, reenkarnasyon ve UFO'larla kurulan iletişim gibi.^[3]

Kaynaklar

[1] Özkul Çobanoğlu, "Türk Halk Kültüründe Memoratlar ve Halk İnançları", Ankara 2003, s.138.
[2] Yard. Doç. Dr. Ayşe Duvarcı, "Türklerde Tabiat Üstü Varlıklar ve Bunlarla İlgili Kabuller, İnanmalar, Uygulamalar", www.yesevi.edu.tr/bilig/biligTur/pdf/32/125-144.pdf
[3] Ahmet Yıldız, "Rethinking Adult Literacy in the Contex of Oral Culture", Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, year: 2008, vol: 41, no: 1, 51-67